Did You Know?

Wie had ooit gedacht dat water zo'n groot psychologisch effect op ons kon hebben? Van ontspanning tot het reduceren van stress en het vertragen van de hartslag; het geluid van water kan de perceptie en gezondheid van mensen beïnvloeden.

Creativiteit onder de douche 

Onze beste ideeën komen vaak terwijl we onder de douche staan. Is dit waar of is het een mythe?  Studies tonen aan dat dit fenomeen geen mythe is. Zelfs de Griekse wiskundige Archimedes kreeg één van zijn beste ingevingen terwijl hij in bad zat. Zijn triomfantelijke kreet "Eureka!" is tot op de dag van vandaag zeer bekend.

Laten we eens teruggaan in de tijd... 

De evolutie geeft een verklaring voor dit effect dat zelfs terug gaat naar onze tijd als mensapen. In die tijd betekenden plotselinge, harde en ongewone geluiden gevaar terwijl natuurlijke geluiden daarentegen geen gevaar betekenden. Geschreeuw duidde bijvoorbeeld op de aanwezigheid van een wild dier en alarmeerde zelfs degenen die sliepen. Ook nu nog worden mensen eerder gewekt door onregelmatige geluiden, zoals het rinkelen van een telefoon, dan door een regelmatig geluid, zoals het geluid van een snelweg. 
Het geluid van stromend water geeft dus aan dat er geen gevaar is en heeft als bijgevolg een kalmerend effect omdat het andere achtergrondgeluiden overstemt

Water als trend 

Door de ontdekking van dit effect zijn watergeluiden nu zelfs een enorme trend geworden, zoals blijkt uit de vele apps die deze geluiden hebben omarmd. Zo speelt de app Sleep Cycle, waarbij je slaapritme gemeten wordt, kalmerende achtergrondgeluiden af. Ook Spotify en YouTube bieden talloze, urenlange tracks en afspeellijsten met watergeluiden aan, die helpen bij het in slaap vallen of het verbeteren van de concentratie.  

Watergeluiden maken, samen met andere geluiden, deel uit van de toegepaste trend ASMR: Autonomous Sensory Medium Response. Dat beschrijft de ervaring van een kriebelend, aangenaam gevoel dat getriggerd kan worden door geluiden of andere zintuiglijke prikkelingen. Sinds 2014 zijn er online steeds meer video's en geluidsopnamen beschikbaar die dit aangename gevoel geven. Het gaat bijvoorbeeld om fluisteren, krakend grind, het ritselen van papier, het tikken van vingers en natuurlijk allerlei geluiden van spetterend water.

Watergeluiden en stedelijke gebieden 

Maar de vraag is of water zijn positieve effect behoudt wanneer er ook andere harde geluiden in de omgeving zijn? In stedelijke gebieden worden daarvoor experimenten uitgevoerd, omdat daar het lawaai van het verkeer continu aanwezig is. De vraag die sommige onderzoekers zich stellen is of de aangename geluiden van water de onaangename geluiden van het verkeer kunnen neutraliseren?

Het antwoord is een volmondig ja! Tot op zekere hoogte is dit zeker mogelijk. In het algemeen geldt: hoe aangenamer het watergeluid, hoe aangenamer de situatie is. 

De duikreflex 

Bovenstaande is lang niet het enige kenmerk van water: ook van contact hebben met water is aangetoond dat het een positief effect heeft op de mens. Dit wordt de "duikreflex" genoemd en het kan vooral worden waargenomen bij pasgeboren baby's. Zodra het gezichtje van de baby onder water gedompeld wordt, stopt de ademhaling, vertraagt de hartslag en wordt de bloedsomloop gecentraliseerd. Deze reactie wordt teweeggebracht door een stimulatie van het zogenaamde menselijke parasympatische zenuwstelsel. Dit zorgt voor een vermindering van de zuurstoftoevoer naar organen die belangrijk zijn om te overleven, zodat we langer onder water kunnen blijven. Dit effect wordt zelfs specifiek toegepast om te helpen bij paniekaanvallen.

Hierbij wordt het gezicht enkele seconden met water besproeid of ondergedompeld in een kom met water om de hartslag te vertragen. Daarnaast worden de meer actieve hersengolven vertraagd wanneer je op een wateroppervlak drijft en zorgen de zogenoemde theta-hersengolven voor een meditatieve staat van kalmte.

Waar je ook kijkt, water blijft ons verrassen met zijn indrukwekkende effect op onze zintuigen. Het is niet alleen essentieel voor het leven; het levert ook een vitale bijdrage aan de gezondheid en het welzijn door zijn invloed op de zintuigen.